Ships

1. Technische gegevens

• Minimum leeftijd: 13
• Spelduur: 120 minuten
• 2-4 spelers
• Spelauteur: Martin Wallace
• Uitgeverij: Treefrog games
• illustraties: Peter Dennis
• Taal: Nederlands
• Jaar van eerste uitgave: 2015

2. Thematische treffer

• Menigeen beoordeelt Martin Wallace als de beste spelauteur. Zelf ben ik wat voorzichtiger met die term. Voor mij bestaat er niet zoiets als iemand die de beste spelauteur is. Feit: Martin Wallace heeft in mijn visie wel degelijk een aantal goede tot heel goede spelen gebrouwen. Runebound, Rise of the Empires, For a few acres of snow om er maar drie te noemen.
• Welke rol vervul je in dit spel? Beschouw jezelf als een familie van scheepsmagnaten die doorheen de menselijke geschiedenis verschillende scheepstypes ontwerpt en in de vaart brengt.
• Ships is een stevige cube-pusher. Je moet het juiste aantal blokjes in de juiste kleur nemen bij het begin van je beurt. Die moet je dan plaatsen in de actie-vakken om de bijhorende handelingen uit te voeren. Die 8 handelingen zijn: nieuwe schepen plaatsen, oudere schepen moderniseren, een schip uit de vaart nemen, een kaart kiezen en uitspelen, geld nemen, navigatiefiches nemen, goederen verkopen en blokjes in eigen kleur terug nemen.
• Er staan geen fouten in de handleiding van “Ships”, dat is het goede nieuws. Het slechte nieuws dan? Een aantal belangrijke spelmechanismen worden makkelijk over het hoofd gezien. Na drie spellen zijn er bij mij nog een paar fouten komen bovendrijven in het afhandelen van een beurt. Die 16 bladzijden handleiding hadden er voor mij meer mogen zijn. Wat in deze handleiding ontbreekt zijn enkele pagina’s met een geïllustreerd voorbeeld van een uitgewerkte beurtafhandeling.
• Valkuil nummer 1: de aanschaf van de zwarte “free action” blokjes. In de eerste fase van je beurt neem je zoveel blokjes in je eigen kleur en zwart als aangegeven in de huidige Action cubes- vak op je spelerskaart. De blokjes in je eigen kleur komen van de stock. Vanaf de era van de sailing ships krijg je bij het begin van elke beurt ook nog één zwart blokje. In het volgende era zijn dat er twee. Die zwarte blokjes komen echter van de pool. En niet van de stock. De stock is het voorraadje op je spelerskaart. De pool is de hoop blokjes die NAAST je kaart ligt. Als onze lieve Martin nu het woord “pool” in het vet had gezet of onderlijnd dan waren wij beter geholpen.
• Valkuil nummer 2: het gebruik van de zwarte free action-blokjes. Het heeft drie spellen geduurd voor we dit helemaal juist hadden. In fase twee van je speelbeurt verschuif je de blokjes vanuit je action cubes-space naar de action boxes. Maar je hebt de keuze om als je in plaats van je zwart blokje uit de action cubes-space te nemen een vervanger te nemen uit je stock space. Het klinkt ingewikkeld en als je dit goed wil begrijpen kun je best het spelmateriaal voor je nemen.
• Valkuil nummer 3: de laatste fase van je beurt: het opruimen van je blokjes. Stap 1: alle zwarte blokjes in de action boxes verdwijnen van je spelerskaart in de pool. De blokjes in je eigen kleur in diezelfde action boxes blijven daar liggen. De blokjes van je eigen kleur (rood, groen, geel of blauw) in de action cubes space keren terug naar je stock.
• Valkuil nummer 4: vergeet niet het verschil tussen sell en exhange. Sell is een actie die je moet kiezen. Exchange is iets dat je eender wanneer tijdens je beurt kan doen. De verschillende effecten van sell en exchange staan trouwens netjes aangegeven op het spelbord.
• Nogmaals, als je de handleiding netjes opvolgt en je Engels flawless is, dan zou alles op rolletjes moeten verlopen. Wallace schreef zijn handleiding zonder fouten. Dat mag ik echt niet beweren. Het staat er allemaal in, maar je mag er niet overheen lezen, zoals ik gedaan heb.
• Ships weet mij te charmeren. Veel van die charme komt omwille van het thematische. Ik ben niet iemand die plat gaat voor een puur koud technisch perfect spelmechanisme. Als ik een spel speel, dan wil ik een verhaal beleven. Ships is geschreven en gedreven door een visie van Wallace op de geschiedenis. Hij poneert dat de scheepvaart een drijvende kracht achter het wereldgebeuren was en is, dat hij dat aspect met dit spel in het voetlicht wil stellen. Ik hou van mensen met een visie en die denken vanuit een origineel historische perspectief. Ik ben altijd begeesterd geweest door spelen die een geschiedkundig overzicht bieden op diverse ontwikkelingen. History of the World blijft voor mij een hoogte punt. Die eb en vloed van beschavingen, uitvindingen en menselijke ondernemingen blijft me fascineren. Ships zuigt mij daarin mee. Het is een perfecte illustratie van “stilstaan is achteruitgaan” en van “wat gisteren zo belangrijk leek, levert vandaag niets meer op”.
• Ik ben voorlopig Ships nog niet beu gespeeld, maar ergens maak ik me wel lichtelijk zorgen om dit spel. Het is typisch voor Wallace: alle mogelijkheden liggen open en voor het kiezen. Het spelbord bepaalt voor 90% het spelverloop. Okay, er zijn wel de kanskaarten waaruit gekozen kan worden en dat aanbod zal van spel tot spel verschillen. Maar voor de rest zitten er in dit spel geen randomizers. “In de voetsporen van Marco Polo” bijvoorbeeld zijn die wel meer voorzien. Dat doet mij afvragen of op lange termijn de code van Ships niet gekraakt kan worden. Dat wil zeggen dat één winnende strategie komt bovendrijven. Ik heb nog te weinig partijen onder de knie om daar een vastomlijnd idee te hebben. Wel heb ik de indruk dat je met vier spelers, éénmaal een speler begint met scheepstypes te vernieuwen, hij een goede kans maakt om elke ronde aan slag te blijven.
  Hoe zit dat in elkaar? Als je naar het volgende scheepstijdperk gaat dan moet je een “boete” betalen aan navigatie-fiches. Maar dat aantal wordt verminderd door het aantal huidige scheepsfiches. Dat maakt dat als er voldoende schepen zijn van jezelf en de medespelers, dat je minder tot geen navigatie-fiches moet betalen. Dus voor een prikje ontwikkel jij een nieuw scheepstype. Daar ontvang je bonuspunten voor. Nu spelen de andere 3 deelnemers en zij zullen nieuwe schepen van dat type bouwen. Zij hebben niet genoeg navigatie-fiches om een nieuw type te ontwikkelen. Zij scoren door een schepen te kopiëren. Tegen dat jij aan de beurt bent liggen er weer genoeg scheepsfiches in het huidige type zodat jij opnieuw een nieuw type kan ontwikkelen tegen een fikse korting. Kassa!
  In het laatste spel viel me dit op. Nogmaals een éénmalige waarneming kan je moeilijk sluitend bewijs noemen. In een ander spel van Martin Wallace had je het effect van een gekraakte code: de “Halifax bomber” in A few acres of Snow, een anekdote die de allures van een legende kreeg op Boardgame Geek.
• Samengevat: Ships is een stevig spel met een goed verhaal, maar je moet interesse hebben voor geschiedenis én je moet een ervaren en nadrukkelijk lezer van handleidingen zijn.

3. Koopadvies

Koop dit spel als jij…

• van historische thema’s houdt
• fan bent van Martin Wallace
• op zoek bent naar een stevige “euro-block-pusher” mét verhaal

Laat dit spel liggen als jij …

• moeite hebt met Engelstalige handleiding
• moeite hebt met een handleiding die heel nauw luistert
• je ergert aan mensen die na een halfuur nog niet weten te kiezen uit een hele resem mogelijkheden

4. Speloordeel

• Materiaal: 7.5/10
• Spelmotor: 8/10
• Handleiding: 7/10
• Spelplezier: 16,5/20
• TOTAAL: 78 %